Through Bone and Marrow kruipt onder de huid en tot in de botten. De tentoonstelling van curator Maarten Spruyt dwingt bezoekers tot zelfonderzoek en een andere verhouding tot natuur en technologie. Een nieuwe esthetiek biedt een opening naar de toekomst.
Wij leven in het Antropoceen, het tijdperk van de mens. Nooit eerder drukte één enkele soort zo krachtig zijn stempel op de leefomgeving. Ondertussen raken we verstrikt in ons eigen afval, zijn we slaven geworden van onze apparatuur en zijn onze zintuigen afgestompt. We dreigen de planeet te vernietigen maar raken wellicht nog voor die tijd onszelf, onze menselijkheid kwijt.
Een nieuwe esthetiek
In Through Bone and Marrow reiken zestien kunstenaars uit binnen- en buitenland nieuwe, alternatieve verbintenissen aan tussen mens, natuur en techniek. Die gaan voorbij bestaande tegenstellingen tussen organisch en anorganisch, plant en dier, levend en dood. Leidend hierbij is een nieuwe esthetiek, die ruimte biedt aan ongemak, imperfectie en de schoonheid van verval. Through Bone and Marrow is een wake-upcall met zachte alarmbellen.
De tentoonstelling beslaat het grootste deel van Brutus, zo’n 6000 m2, en voelt aan als één groot organisme. De ruggengraat wordt gevormd door vier grote installaties van Zimoun, Maarten Vanden Eynde, Frank Bruggeman en Mirte van Laarhoven. Ze zijn speciaal voor deze gelegenheid gemaakt.
De mengvorm speelt een grote rol in Through Bone and Marrow. Zo vloeien in de sculpturen van Maartje Korstanje insect, fossiel en flora naadloos in elkaar over. De werken waarmee Giulia Cenci opzien baarde tijdens de afgelopen Biënnale van Venetië laten het onderscheid tussen mens en gereedschap volledig oplossen. En Vladimir Zbynovsky brengt steen tot leven door het materiaal op intieme wijze te combineren met glas.
Niet alleen de ogen maar ook de oren worden geactiveerd. Bijvoorbeeld door Zimouns minimalistische constructie van kartonnen dozen, die een mechanisch en ritmisch geluid voortbrengt. Het laat je stil staan bij de esthetische kwaliteit van eenvoudig verpakkingsmateriaal maar boort ook een oerbron van energie aan. En Sirenen van Joris Strijbos raken je met hun lokroep tot in het diepst van je vezels.
Through Bone and Marrow is een fysieke ervaring gericht op het aanscherpen van de zintuigen. Deze ervaring wordt versterkt door de rauwe, ongelikte omgeving van Brutus waar de verf van de muur bladdert, het koud en donker is, en alles piept en kraakt. Bezoekers worden één voor één tot het tentoonstellingscircuit toegelaten zodat ze extra ontvankelijk zijn voor omgeving en kunstwerken.
Through Bone and Marrow is samengesteld door curator Maarten Spruyt. Zijn tentoonstellingen zijn associatieve verhalen waarin sfeer de hoofdrol speelt. Spruyt vervult al sinds de jaren ’90 opdrachten voor onder andere Van Gogh Museum en Museum Boijmans Van Beuningen. Recentelijk maakte hij Chapter 3Hree in Het Hem en Meesterlijk Zwart in Kunstmuseum Den Haag.
Beeld: Nick Ervinck
